برندگان جایزه نوبل فیزیک از آغاز تا کنون
عنوان پژوهش |
ملیت |
نام فیزیکدان |
سال |
کشف پرتوهای رونتگن پرتوهای ایکس |
آلمان |
ویلهلم کنراد رونتگن |
1901 |
تاثیر مغناطیس بر تابش |
هلند |
هندریک آنتون لورنتس پیتر زیمان |
1902 |
کشف پرتوزایی خودبه خودی مطالعه پدیدههای تابشی در کشف بکرل |
فرانسه |
آنتوان هانری بکرل پیر کوری ماری اسکلو دوسکا کوری |
1903 |
بررسی چگالی گازها و کشف آرگون |
بریتانیای کبیر |
لرد ریلی (جان ویلیام استرات) |
1904 |
کار با پرتوهای کاتودی |
آلمان |
فیلیپ ادوارد آنتون فون لنارد (1947ـ1862) |
1905 |
رسانش الکتریکی گازها |
بریتانیای کبیر |
جوزف جان تامسون (1940ـ1856) |
1906 |
ساخت سنجش افزارهای دقیق اپتیکی و کاربردهای طیف نمایی و سنجه شناختی |
ایالات متحده امریکا |
آلبرت آبراهام مایکلسون (1931ـ1852) |
1907 |
روش بازآفرینی رنگ در عکاسی ، بر اساس پدیده تداخل |
فرانسه |
گابریل لیپمن (1921ـ1845) |
1908 |
توسعه ارتباط تلگرافی بی سیم |
ایتالیا آلمان |
گوگلیلمو مارکونی (1937ـ1845) کارل فردیناند براون (1918ـ1850) |
1909 |
درباره معادلات حالت گازها و مایعات |
هلند |
یوهانس دیدریک وان دروالس (1923ـ1837) |
1910 |
کشف قوانین حاکم بر تابش گرمایی |
آلمان |
ویلهلم وین (1928ـ1864) |
1911 |
اختراع تنظیم کننده خودکار به همراه با مخزن گاز برای مصارف دریا نوردی |
سوئد |
نیلس گوستاف دالن (1937ـ1869) |
1912 |
خواص ماده در دماهای کم که منجر به تولید هلیوم مایع |
هلند |
هایکه کامرلینگ اونس (1926ـ1853) |
1913 |
کشف پراش پرتوهای رونتگن در بلورها |
آلمان |
ماکس فون لاوه (1960ـ1879) |
1914 |
تحلیل ساختار بلوری با استفاده از اشعه ایکس |
بریتانیای کبیر |
ویلیام هنری براگ (1942ـ1862) ویلیام لارنس براگ (1971ـ1890) |
1915 |
کشف تابش مشخصه رونتگن |
بریتانیای کبیر |
چارلز گلوور بارکلا (1944ـ1877) |
1917 |
کشف کوانتوم انرژی |
آلمان |
ماکس کارلارنست لودیگپلانک (1947ـ1858) |
1918 |
کشف اثر دوپلر در پرتوهای کانالی و تجزیه خطوط طیف میدان الکتریکی |
آلمان |
یوهان اشتارک (1957ـ1874) |
1919 |
کشف ناهنجاریهای آلیاژ نیکل ـ فولاد |
سوئیس |
شارل ادوارد گیوم (1938ـ1861) |
1920 |
برای خدماتش به فیزیک نظری ، به ویژه برای کشف قانون اثر فوتو الکتریک |
آلمان |
آلبرت آلبرت انیشتین (1955ـ1879) |
1921 |
ساختار اتمها و گسیل تابشی از آنها |
دانمارک |
نیلز هنریک داویدبور (1962ـ1885) |
1922 |
بار الکتریکی بنیادی و اثر فوتو الکتریک |
ایالات متحده امریکا |
رابرت اندروز میلیکان (1953ـ1868) |
1923 |
طیف نمایی اشعه ایکس |
سوئد |
کارل مان گیورک سیگبان (1978ـ1886) |
1924 |
کشف قوانین حاکم بر برخورد الکترون با اتم |
آلمان |
جیمز فرانک (1964ـ1882) گوستاف هرتز (1975ـ1887) |
1925 |
ساختار ناپیوسته ماده ، به ویژه کشف تعادل ته نشستی |
فرانسه |
ژان باپیتست پرن (1942ـ1870) |
1926 |
کشف اثر کامپتون |
ایالات متحده امریکا |
آرتور هالی کامپتون (1962ـ1892) |
1927 |
پدیده گرمایونی و قانون ریچاردسون |
بریتانیای کبیر |
اوین ولانز ریچاردسون (1959ـ1879) |
1928 |
کشف سرشت موجی الکترون |
فرانسه |
لویی ویکتور پییر ریمون دوبروی (1987ـ1892) |
1929 |
پراکندگی نور و طیف نمایی رامان |
هند |
چانداسکارا ونکاتا رامان (1970ـ1888) |
1930 |
ابداع مکانیک کوانتومی |
آلمان |
ورنر کارل هایزنبرگ (1976ـ1901) |
1932 |
کشف صورتهای جدید و مفید نظریه اتمی |
اتریش بریتانیای کبیر |
اروین شرودینگر (1961ـ1887) پاول آدرین موریس دیراک (1984ـ1902) |
1933 |
برای کشف نوترون |
بریتانیای کبیر |
جیمز چادویک (1974ـ1891) |
1935 |
کشف تابش کیهانی کشف پراش الکترونها در بلور |
اتریش ایالات متحده امریکا |
ویکتور فرانتس هس (1964ـ1883) کارل دیوید اندرسون (1991ـ1905) |
1936 |
کشف پراش الکترونها در بلور کشف پراش الکترونها در بلور |
ایالات متحده امریکا بریتانیای کبیر |
کلینتون جوزف دیویسون (1958ـ1881) جرج پجت تامسون (1975ـ1892) |
1937 |
برای نشان دادن تولید عناصر جدید پرتوزا بر اثر تابش نوترون و برای کشف واکنش های هسته ای ناشی از نوترونها کند |
ایتالیا |
انریکو فرمی (1954ـ1901) |
1938 |
اختراع و ساخت سیکلوترون |
ایالات متحده امریکا |
ارنست اورلاندو لارنس (1958ـ1901) |
1939 |
سهم در تکامل روش پرتوی مولکولی و کشف گشتاور مغناطیسی پروتون |
ایالات متحده امریکا |
اتو اشترن (1969ـ1888) |
1943 |
ابداع روش تشدید در ثبت خواص مغناطیسی هسته اتمها |
ایالات متحده امریکا |
ایزیدور آیزاک رابی (1988ـ1898) |
1944 |
کشف اصل طرد پاولی |
اتریش |
ولفگانگ پاولی (1958ـ1900) |
1945 |
اختراع دستگاه تولید فشار بسیار زیاد و کشف در زمینه فیزیک فشارهای زیاد |
ایالات متحده امریکا |
پرسی ویلیامز بریجمن (1961ـ1882) |
1946 |
فیزیک طبقات بالای جو ،به ویژه برای کشف لایه اپلتون |
بریتانیای کبیر |
ادوارد ویکتور اپلتون (1965ـ1892) |
1947 |
تکامل روش اتاقک ابر ویلسون و کشف در زمینه فیزیک هسته ای و تابش کیهانی |
بریتانیای کبیر |
پاتریک مینارد استوارت بلاکت (1974ـ1897) |
1948 |
پیش بینی وجود مزون بر اساس کار نظری در زمینه نیروی هسته ای |
ژاپن |
هیدکی یوکاوا (1981ـ1907) |
1949 |
ابداع روش عکاسی در مطالعه فرایندهای هسته ای ، و استفاده از آن در کشف های مرتبط با مزونها |
بریتانیای کبیر |
سسیل فرانک پاویل (1969ـ1903) |
1950 |
تبدیل هسته های اتمی با شتابدهی مصنوعی ذرات اتمی |
بریتانیای کبیر ایرلند |
جان داگلاس کاکرافت (1897-1967) ارنست تامس سینتون والتون |
1951 |
ابداع روش جدید اندازه گیری دقیق مغناطیس هسته ای و کشف مرتبط با آن |
ایالات متحده امریکا |
فلیکس بلوخ (1983ـ1905) ادوارد میلز پورسل ( -1912) |
1952 |
نمایش روش تمایز فاز ، به ویژه برای اختراع میکروسکوپ تمایز فاز |
هلند |
فریتس فردریک تسرنیکه (1966ـ1888) |
1953 |
پژوهش بنیادی در مکانیک کوانتومی به ویژه برای تعبیر آماری تابع موج روش همفرودی و کشفهای مرتبط باآن |
بریتانیای کبیر آلمان |
ماکس بورن (1970ـ1882) والتر بوته (1957ـ1891) |
1954 |
ساختار ریز طیف هیدروژن اندازه گیری دقیق گشتاور مغناطیسی الکترون |
ایالات متحده امریکا |
ویلیس یوجین لمب ( ـ1913) پولی کارپ کوش (1993ـ1911) |
1955 |
پژوهش در زمینه نیم رسانا و کشف اثر ترانزیستور |
ایالات متحده امریکا |
ویلیام شاکلی (1989ـ1910) جان باردین (1991ـ1908) والتر هاوزر براتین (1987ـ1902) |
1956 |
بررسی قانون پاریته و کشف مهمی در ذرات بنیادی |
چین |
چن نینگ یانگ ( ـ1922) تسونگ ـ دایولی ( ـ1926) |
1957 |
کشف و تعبیر پدیده چرکونوف |
شوروی سابق |
پاول چرنکوف ( ـ1904) ایلیا فرانک (1990ـ1908) |
1958 |
کشف پادپروتون |
ایالات متحده امریکا |
امیلیو جینو سگره (1989ـ1905) |
1959 |
اختراع اتاقک حباب در مطالعه ذرات بنیادی |
ایالات متحده امریکا |
دانالد گلیزر ( ـ1926) |
1960 |
مطالعه پیشگامانه بررسی پراکندگی الکترون در هسته اتم و کشف در زمینه ساختار هسته پژوهش در زمینه جذب تشدید تابش گاما و کشف اثر موسباور |
ایالات متحده امریکا آلمان |
رابرت هافشتاتر (1990ـ1915) رودلف موسباور ( ـ1929) |
1961 |
نظریه پیشگامان در مورد ماده چگال به ویژه هلیوم مایع |
شوروی سابق |
لو داویدویچ لانداو (1968ـ1908) |
1962 |
سهمش در نظیه هسته اتم و ذرات بنیادی به ویژه برای کشف و کاربرد اصول بنیادی تقارن کشف در زمینه ساختار پوسته ای هسته |
ایالات متحده امریکا آلمان |
یوجین ویگنر ( ـ1902) ماریا گوپرت مایر (1972ـ1906) هانس ینسن (1973ـ1907) |
1963 |
کار بنیادی در زمینه الکترونیک کوانتومی ، که بر اساس اصل لیزر ـ میزر به ساخت نوسانگر و تقویت کننده منجر شد |
شوروی سابق |
چارلز هارد تاونز ( -1915) |
1964 |
کار بنیادی در زمینه الکترودینامیک کوانتومی |
ژاپن ایالات متحده امریکا |
سین ـ ایتیرو توماناگا (1979ـ1906) جولیان شویینگر ( ـ1918) ریچارد فیلیپس فاینمن (1988ـ1918) |
1965 |
کشف و ابداع روش اپتیکی و مطالعه در زمینه تشدید هرتزی در اتم |
فرانسه |
آلفرد کاستلر (1984ـ1902) |
1966 |
برای نقشش در نظریه واکنش های هسته ای ، به ویژه کشف زمینه تولید انرژی در ستاره ها |
ایالات متحده امریکا |
هانس آلبرشت بته ( ـ1906) |
1967 |
برای سهم تعیین کننده اش در فیزیک ذرات بنیادی ، به ویژه کشف تعداد زیادی حالت های تشدید |
ایالات متحده امریکا |
لوییس آلوارز (1988ـ1911) |
1968 |
کشف در زمینه طبقه بندی ذرات بنیادی و برهم کنش آنها |
ایالات متحده امریکا |
موری گل ـ من ( ـ1929) |
1969 |
کار بنیادی و کشف در زمینه مغناطوهیدرودینامیک و کاربردشان در بخشهای مختلف فیزیک پلاسما برای کار بنیادی و کشف در زمینه پادفرومغناطیس و فرو مغناطیس در فیزیک حالت جامد کاربردی |
سوئد فرانسه |
هانس آلفن (1995ـ1908) لویی نیل ( ـ1904) |
1970 |
اختراع و پیشبرد روش هولوگرافی |
بریتانیای کبیر |
دنیس گابور (1979ـ1900) |
1971 |
برای ابداع نظریه ابررسانایی باردین ـ کوپر ـ شریفر |
ایالات متحده امریکا |
جان باردین (1991ـ1908) لیون کوپر ( ـ1930) جان برات شریفر ( ـ1931) |
1972 |
کشفات تجربی اش در زمینه پدیده تونل زنی در نیم رساناها و ابررساناها برای پیش بینی نظری خواص ابر جریانی در گذار از مانع تونلی ، به ویژه برای پدیده هایی که عموما به اثر جوزفسون معروف اند |
ژاپن ایالات متحده امریکا بریتانیای کبیر |
لیو اساکی ( -1925) ایوار گیاور ( ـ1929) برایان جوزفسون ( ـ1940) |
1973 |
برای پژوهش پیشگامانه اش در اختر فیزیک رادیویی ، و مشاهدات و اختراعاتش به ویژه در روش ترکیب گشودگی برای پژوهش پیشگامانه اش در اختر فیزیک رادیویی ، به ویژه نقش تعیین کننده اش در کشف تپ اخترها |
بریتانیای کبیر |
مارتین رایل (1984ـ1918) آنتونی هیوییش ( ـ1924) |
1974 |
کشف ارتباط میان حرکت جمعی و حرکت ذره ای در هسته اتم و نظریه پردازی ساختار هسته بر اساس این ارتباط |
دانمارک ایالات متحده امریکا |
آگه بور ( ـ1922) بن موتلسون ( ـ1926) جیمز رین واتر (1986ـ1917) |
1975 |
پژوهش پیشگامانه اش در کشف نوع جدیدی از ذره بنیادی سنگین (J/ψ) |
ایالات متحده امریکا |
برتون ریختر ( ـ1931) سامویل تینگ ( ـ1936) |
1976 |
برای پژوهش های نظری بنیادی درباره ساختار الکترونی سیستم های مغناطیسی و سیستمهای بی نظم |
ایالات متحده امریکا بریتانیای کبیر ایالات متحده امریکا |
فیلیپ اندرسون ( ـ1923) نوبل مات ( -1905) جان ون ولک (1980ـ1899) |
1977 |
برای کشف و اختراعات بنیادی اش در زمینه فیزیک دماهای پایین برای کشف تابش زمینه میکرو موج کیهانی |
شوروی سابق ایالات متحده امریکا |
پیوتر لیونیدویچ کاپیتسا (1984ـ1894) آرنو پنزیاس ( ـ1933) |
1978 |
سهمش در نظریه وحدت یافته برهمکنش ضعیف و الکترومغناطیسی بین ذرات بنیادی |
ایالات متحده امریکا پاکستان |
شلدون گلاشو ( ـ1932) محمد عبدالسلام (1996ـ1926) استیون واینبرگ ( ـ1933) |
1979 |
برای مطالعات بنیادیاش درباره زیست ـ شیمی نوکلیک اسیدها با توجه ویژه به DNA باز ترکیب شونده برای نقش مهمش در تعیین ترتیب بازها در نوکلییک اسیدها |
ایالات متحده امریکا بریتانیای کبیر |
جیمز کرونین ( ـ1931) وال فیچ ( ـ1923) |
1980 |
برای سهم پژوهشی اش در واپاشی مزونهای خنثای K برای سهم پژوهشی اش در ابداع طیف نمیی لیزری برای سهم پژوهشی در ابداع طیف نمایی الکترونی با توان تفکیک زیاد |
ایالات متحده امریکا سوئد |
نیکولاس بلومبرگن ( ـ1920) آرتور شاولو ( ـ1921) کای سیگبان ( ـ1918) |
1981 |
نظریه اش در زمینه پدیده های بحرانی مرتبط با گذار فاز |
ایالات متحده امریکا |
کنت ویلسون ( ـ1936) |
1982 |
برای مطالعات در مورد فرایندهای فیزیکی حایز اهمیت در ساختار و تحول ستارگان مطالعات نظری و تجربی در زمینه واکنش هسته ای حایز اهمیت در تشکیل عناصر شیمیایی عالم |
ایالات متحده امریکا |
سوبر امانیان چاندراسکار(1995ـ1910) ویلیام فاولر ( ـ1911) |
1983 |
برای سهم تعیین کنندهاش در کشف ذرات میدانی W و Z که میانجی های برهم کنش ضعیف اند |
ایتالیا هلند |
کارلو روبیا ( ـ1934) سیمون وان درمیر ( ـ1925) |
1984 |
کشف مقاومت کوانتیده هال |
آلمان غربی (سابق) |
کلاوس فون کلیتزینگ ( ـ1943) |
1985 |
برای کار بنیادیش در زمینه اپتیک الکترونی و برای طراحی اولین میکروسکوپ الکترونی و برای طراحی اولین میکروسکوپ الکترونی برای طراحی میکروسکوپ تونلی روبشی |
آلمان غربی (سابق) |
ارنست روسکا (1988ـ1906) گرد بینیگ ( ـ1947) هاینریش روهرر ( ـ1933) |
1986 |
کشف ابررساناهای با دمای زیاد |
آلمان غربی (سابق) سوئیس |
گیورگ بدنورتس ( ـ1950) کارل الکساندر مولر ( ـ1927) |
1987 |
تولید باریکه های نوترینو که به صورت ابزار پژوهشی مورد استفاده اند |
ایالات متحده امریکا |
لیون لدرمن ( ـ1922) ملوین شوارتز ( ـ1932) جک اشتاین برگر ( ـ1921) |
1988 |
روش بررسی ساختار اتم ها |
ایالات متحده امریکا آلمان غربی (سابق) |
نورمن رمزی ( ـ1915) هانس دملت ( ـ1922) ولفگانگ پاول (1993ـ1913) |
1989 |
برای اثبات تجربی وجود کوارکها. |
ایالات متحده امریکا کانادا |
جرومی فریدمن ( ـ1930) هنری کندال ( ـ1926) ریچارد تیلور ( ـ1929) |
1990 |
کشف ریاضیش در زمینه نظم پذیری مولکول ها |
فرانسه |
پییر ـ ژیل دوژن ( ـ1932) |
1991 |
ابداع اتاقک تناسبی چند سیمی به منظور آشکار سازی ذرات |
فرانسه |
ژرژ شارپاک ( ـ1924) |
1992 |
پژوهش درباره نیروهای گرانشی ناشی از تپ اخترها |
ایالات متحده امریکا |
راسل هالسی ( ـ1950) |
1993 |
ابداع روش های پراکندگی نوترون به منظور بررسی ساختار اتمی ماده ابداع روشهای پراکندگی نوترون به منظور بررسی ساختار اتمی ماده |
کانادا |
برترام براکهاوس ( ـ1918) کلیفور شول ( ـ1915) |
1994 |
کشف لپتون تاو آشکارسازی نوترینو |
ایالات متحده امریکا |
مارتین پرل ( ـ1927) فردریک راینز ( ـ1918) |
1995 |
برای کشف ابرشاره هلیوم |
ایالات متحده امریکا |
دیوید موریس لی، داگلاس دین اشروف و رابرت کولمن ریچاردسون |
1996 |
برای توسعه دادن روشهای سرد کردن و به دام انداختن اتمها با نور لیزری |
ایالات متحده امریکا |
استیون چو از آمریکا، کلاد کوهن تانودی از فرانسه و ویلیام دانیا فیلیپس |
1997 |
برای کشف جدید از یک فرم مایع کوانتومی |
امریکا-آلمان |
رابرت بتس لافلین از آمریکا، هورست لودویک استومر از آلمان و دانیل چی شو از آمریکا |
1998 |
برای ساختار کوانتومی فعل وانفعالات الکترونی ضعیف در فیزیک |
هلند |
ژراردو هوف و مارتیو ژاستینو گودرفرایدو ویلتمن |
1999 |
1.برای توسعه ساختارهای مستقیم نیمه رساناهای استفاده شده در الکترونیک سرعت بالا و برای کار درباره فناوری اطلاعات و ارتباطات 2. برای اختراع مدارات مجتمع و توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات |
روسیه- آلمان امریکا |
1.ژورز ایوانوویچ آلفروف از روسیه و هربرت کرومر از المان 2. جک کلیر کیلبای |
2000 |
برای دستیابی به چگالش بوز-اینشتین در رقیق کردن گازها از اتمهای قلیایی، و برای مطالعات اولیه اساسی خواص میعانات
|
ایالات متحده امریکا آلمان |
اریک آلین کورنل کارل ادوین ویمن ولفگانگ کترل |
2001 |
1.برای شناسایی نوترونهای کیهانی 2.برای کشف منابع کیهانی پرتوهای ایکس |
امریکا _ژاپن ایتالیا |
1.ریموند دیویس و ماساتوشی کوشیبا 2.ریکاردو جاکونی |
2002 |
برای کمکهای پیشگام به تئوری ابررسانایی و ابرشاره |
امریکا-روسیه انگلیس |
الکسی الکسیویچ آبریسکوسوف از آمریکا/ روسیه، ویتالی لازارویچ گینزبورگ از روسیه و آنتومی جیمز لگت از آمریکا/ انگلیس |
2003 |
کشف آزادی متقارن در نظریه نیروی هسته ای قوی |
ایالات متحده امریکا |
دیود گراس، هیو دیوید پولیتزر، فرناک ویلچک |
2004 |
برای مقالات خود جهت توسعه مبتنی بر لیزر، دقت طیفبینی ، روش شانه بسامد نوری |
امریکا-آلمان |
1.روی جی. گلائوبر از آمریکا و 2.جان ال. هال از آمریکا و تئودور ولفگانگ هانش از آلمان |
2005 |
برای کشف شکل مربوط به تابش جسم سیاه و ناهمسانگردی در تابش زمینه کیهانی |
آمریکا آمریکا |
جان ماتر جرج اسموت |
2006 |
تحقیقاتی که منجر به کشف مقاومت مغناطیسی قوی شد |
فرانسه آلمان |
آلبرت فرت پیتر گرانبرگ |
2007 |
1.کشف مکانیزم شکست خود به خودی تقارن در فیزیک اتمی 2.کشف منشا شکست تقارن که توانست موجودیت حداقل سه دسته از کوارک ها را در طبیعت به اثبات برساند |
امریکا ژاپن |
1.یویچیرو نامبو 2 .ماکوتو کوبیاشی از سازمان برخورد دهنده انرژی در تی سو کوبا در ژاپن و توشی هیده ماسکوا |
2008 |
1.به خاطر دستاورد بزرگش در استفاده از فیبرها برای ارسال نور به منظور ایجاد ارتباطات نوری ccd2. ابداع مدار نیمه رسانای تصویری یا حسگرهای |
ایالات متحده امریکا |
چارلز کائو.1 ویلارد بویل و جورج اسمیت.2 |
2009 |
برای آزمایشهای پیشگامانه در رابطه با مواد دو بعدی گرافین |
هلند روسیه-بریتانیا |
آندره گایم کنستانتین نووسلف |
2010 |
برای کشف انبساط شتابان جهان از طریق ابرنواخترهای دوردست . |
آمریکا آمریکا استرالیا-آمریکا |
آدم ریس سال پرلموتر برایان اشمیت |
2011 |
برای پیدا کردن روشهای آزمایش تک سیستمهای کوانتمی |
فرانسه آمریکا |
سرژ هاروش دیوید واینلند
|
2012 |
برای کشف ذره «هیگز بوزون» |
بریتانیا بلژیک |
پیتر هیگز فرانسوا انگرت |
2013 |
نظرات شما عزیزان: